PDR SON SINIFTAYKEN SÜPERVİZYON ÖNCÜLÜĞÜNDE DANIŞAN ALMAK
Lise bitmiş, tercihler yapılmış ve psikolojik danışmanlık ve rehberlik bölümünü kazanmışsınız. Bunca zaman okullarda "rehber öğretmen" olarak bildiğimiz kişilerin okuduğu bölüm ama okumaya başlayınca bu bölüm hakkında ne kadar az şey bildiğinizi fark ediyorsunuz. Birinci sınıftayken bir göz açıp kapamışsınız ki son sınıfa gelmiş, kariyeriniz ve hedefleriniz için adımlar atmaya başlamışsınız. Öncelikle bizler "Psikolojik Danışman"ız, diğer unvanları silin atın aklınızdan. Sonrasında tek vasfımız devlet ve özel okullara yerleşip, odamızda oturup günü geçmesini beklemek değil. Bu bölümde ilerleyebileceğiniz ve çalışabileceğiniz o kadar alan var ki. Benim hangisini seçtiğimimi soruyorsunuz? Ben klinik ve psikoterapi alanında ilerlemek istiyorum ve bunun için şimdiden hazırlanmaya başladım. Şimdi konu başlığından da anlaşıldığı üzere danışan almayı her şekilde inceleyelim.
Bireyle Psikolojik Danışma Uygulama Dersi kapsamında hocalarınız sizden bir danışan bulmanızı istiyor. NE diyorsunuz bir anda. Danışan bulmak mı? Ben hiçbir şey bilmiyorum ki. Ayrıca bu kişiler neden kabul etsin ki? Nasıl yapacağım? Nerden bulacağım? Kafanızın içi allak bullak oluyor ama en çokta HEYECANLANIYORSUNUZ. Bu öyle bir heyecan ki danışmaya başladığınızda diliniz tutuluyor.
Danışan bulma sürecine gelirsek; size tavsiyem okuldan bulmanız çünkü okula sokma, zaman ayarlama ve öğrencinin iş birliğinin kolaylığı açısından daha etkili olduğunuz düşünüyorum. Peki okuldan nasıl bulacaksınız? Çok basit. Sizin ve arkadaşlarınızın okuduğu bölümlerin alt sınıf gruplarına kendinizi tanıttığınız ve bu süreci açıkladığınız bir yazı yazmak. İlk adımı tamamladık ama hala danışan bulamadık ne yapmalıyız? Sınıfınızdaki kişilere sorun. Onlarla iletişime geçmiş birden fazla danışan olabilir ve birini size yönlendirebilir. Bunu da yaptınız ama hala bulamadınız mı? Diğer bölümlerdeki arkadaşlarınıza direk sorun, baktınız o da olmadı mecbur okul dışından kişileri araştıracaksınız.
Danışanı sonunda buldunuz, şimdi ne yapmam gerekiyor?
Hocalarınız bu uygulama için sizlere formlar verecek. Danışan ön görüşme formu, danışman değerlendirme formu, danışanın onaylaması gereken formlar vb. Önce bir öngörüşme ayarlayın. Öngörüşme formunu danışmadan öncede yapabilirsiniz- ki ben bu hatayı yaptım. Bence ön görüşme sırasında yapın çünkü danışanın tepkileri, sorulara yanıt verirken hangisinde gerildiği gibi gözlemler yapabilir hatta bir cümleden yola çıkıp bambaşka konulara gelebilirsiniz. Danışanın adını sorduğunuzda yüzünü ekşitmesi gibi. Danışan hakkında düşündüğüzden fazla bilgi ve gözlem sahibi olabilirsiniz.
Öngörüşme yapacağım ne yapmam gerektiğini bilmiyorum. İşte bu noktada geride kalan üç senede öğrendiklerinizi uygulamanın zamanı geldi. İlke ve teknikler, beceriler vb. Benim önerebileceğim sesinizin tonu, bakışlarınız ve duruşunuzun önemi. Öncelikle herkes tatlı ve hoş ses tonunu sever. Bu karşıya konuşmak ve anlaşılma isteği için cesaret verir. Bakışlarınız ve yüz hatlarınızın hafif bir tebessüm ve merakla dinliyor olduğunuzu belli etmesi gerekir. Mesela benim yüz hatlarım ve mizacım çok sert. Aynanın karşısında defalarca denedim. Duruşunuz ise danışanı bazen yansıtır şekilde bazense danışanın anlattıklarına kabullenici ve açık olduğunuzu belli eder şekilde olmalıdır. Son olarakta giyiminize özen göstermelisiniz. Danışan onunlayken dikkatli ve özenli olduğunuza kanaat getirmeli.
Danışanı diğer oturum için merakta bırakın. Onun tekrar gelmesini teşvik edici yansıtmalar yapın ve açıklayıcı sorular sorun.
Öngörüşmeyi yaptık, danışanın bilgilerini aldık, şimdi ne yapacağız?
Bu bilgileri süpervizorunuz-danışman hocanız ile paylaşacaksınız. O bu kişinin danışmaya uygun bir sorunu olup olmadığınız değerlendirecek. "KESİNLİKLE DANIŞANIN İSMİ VE KİMLİĞİNİ ORTAYA ÇIKARACAK BİLGİLER PAYLAŞILMAZ." Sadece soruna odaklanılır. Danışanın sorununda diğer oturumda nereye değineceğinizi ve nerelerde hata yaptığınızı size geribildirim verecek. Danışanın sorunu uygun değilse onu başka bir danışma alanına yönlendirebilirsiniz ve yine başa dönüp tekrar danışan bulacaksınız. KOLAY GELSİN:)
Diğer oturumlar nasıl ilerleyecek?
Öncelikle sizden istenen danışma süresi en az 40 dakika ve 6-8 oturum arası isteniyor. Her hafta danışanla görüşüp danışma formlarını dolduracak, bunları hocayla paylaşacak ve geribildirim alacaksınız. Zamanla heyecanınız akıp gidecektir. Danışanla terapötik bir bağ kurmaya başlayınca onun İYİLİĞİ için harıl harıl araştırmalara başlayacaksınız. Ben zorunlu stajım hariç bir klinikte gönüllü staja başvurdum. Bu stajda psikoloji söyleşiler ve vaka incelemeleri oluyordu. Oradan ediğindiğim ve edinmeye devam ettiğim bilgilerin yeri asla yadsınamaz. Yani demem o ki BOŞ DURMAYIN. Ya zorunlu stajım var aman derslerim var diyip son sınıfta yapabileceğiniz onca şeyi kaçırmayın. Birde siz daha çok tecrübesizsiniz mükemmel olmayı beklemeyin. Danışanlarda sizin öğrenci olduğunuzu biliyor bu yüzden elinizden geleni yapmaya çalışın.
Etik ve gizlilik kuralları
Danışanla konştuklarınız bu süreçte sizin, danışman hocanızın ve danışanınızın arasında kalır. Asla ve asla kimseye danışanla ilgili bilgi veremez, onun kimliğinin açığa çıkartamazsınız. Ayrıca davranışlarınız etik ve ahlak kuralları çerçevesinde olmalıdır. Danışanla danışma ortamı dışında yakın bir ilişki kuramazsınız. Bu ve bunun gibi birçok etik davranışı okuyup iyice öğrenmeniz çok önemli.
BAŞARILAR DİLERİM:)